Από τους Ναζαρηνούς στον Φώτη Κόντογλου

[...] Στο βιβλίο αυτό περιλαμβάνονται τρεις αυτοτελείς εργασίες που, όσο και αν διαπραγματεύονται διαφορετικά θέματα, απαρτίζουν μία ενότητα, γιατί αποτελούν εκφράσεις των κυριότερων καλλιτεχνικών τάσεων της νεοελληνικής εκκλησιαστικής ζωγραφικής μέσα σε διάστημα μικρότερο από έναν αιώνα. Η πρώτη αναφέρεται στο εικονογραφικό έργο του Δ. Γεωργαντά στο ναό του Αγίου Ιωάννου στο Μαρκόπουλο Αττικής, ενός ζωγράφου ακαδημαϊκού με σπουδές στην Αθήνα, το Μόναχο και τη Ρώμη, που εργάζεται τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα και τις πρώτες του 20ού και αγιογραφεί σύμφωνα με τους κανόνες της δυτικότροπης νατουραλιστικής ζωγραφικής. Η δεύτερη μελετά μια προσκυνηματική εικόνα της Παναγίας Ζωοδόχου Πηγής του 19ου αιώνα, η οποία βρίσκεται στον νεότερο ναό της Ζωοδόχου Πηγής Παιανίας και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα μιας λαϊκότροπης αγιογραφίας της εποχής, που ασκείται, παράλληλα με τη "ναζαρηνή" ζωγραφική, από μη ακαδημαϊκούς ζωγράφους. Το ναό της Ζωοδόχου Πηγής Παιανίας θα εικονογραφήσει τη δεκαετία του 1940 ο Φ. Κοντογλου. Η τρίτη εργασία παρουσιάζει την αγιογραφική εργασία του Φ. Κόντογλου στο ναό του Αγίου Γεωργίου Κυψέλης. Στον ίδιο ναό είχε νωρίτερα εργασθεί ο Δ. Πελεκάσης. Έτσι στον Άγιο Γεώργιο έχουμε την ευτυχή συγκυρία να απολαμβάνουμε το έργο των δύο Νεοελλήνων ζωγράφων που πρώτοι πίστεψαν στην ανάγκη της επιστροφής της ορθόδοξης αγιογραφίας στις ρίζες της. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)