Η λαογραφία της Ανατολικής Θράκης μέσα από τις αφηγήσεις των προσφύγων

Οι αφηγήσεις βιωμάτων αποτελούν βασικό πρωτογενές υλικό για την καταγραφή της μικροϊστορίας από τον ερευνητή ιστορικό. Ακόμη δε περισσότερο, όταν πρόκειται για τις αφηγήσεις των προσφύγων, οι οποίες συναιρούν το προσωπικό βίωμα με το πολιτισμικό πλαίσιο του τόπου στον οποίο βιώθηκε και χάθηκε. Επειδή η αυτογνωσία ενός λαού είναι ένα από τα βασικά προτερήματά του, το βιβλίο αυτό αποτελεί μια μικρή συμβολή στη γνωριμία με τη λαογραφία της Ανατολικής Θράκης. Με βασικό άξονα την κίνηση στον χώρο και τον χρόνο, στο πρώτο μέρος διερευνάται τόσο η πορεία του ελληνισμού στον χώρο της Θράκης, όσο και η πορεία των λατρευτικών εθίμων, όπως αυτά διαμορφώθηκαν στη διαχρονική πορεία τους και τις ιστορικές συγκυρίες. Οι επιπτώσεις της μετακίνησης του κέντρου του ελληνισμού από τις νοτιότερες αρχαιοελληνικές πόλεις-κράτη στη βυζαντινή Θράκη και από εκεί πάλι στο νεότερο αθηναϊκό κέντρο σημάδεψαν ήθη, έθιμα, νοοτροπίες και στάσεις ζωής στον χώρο της Θράκης που διασώθηκαν στη συλλογική μνήμη των προσφύγων, η οποία μελετάται στο δεύτερο μέρος αυτής της μελέτης. Η συλλογική αυτή μνήμη, καταγεγραμμένη μετά τον ξεριζωμό τους το 1922 στα αρχεία των τοπικών σωματείων δεν υπήρξε ποτέ και συλλογική μνήμη ολόκληρου του ελληνισμού, όσο καλά κι αν αυτοί ενσωματώθηκαν στον ελληνικό κορμό.