Ο θησαυρός των αηδονιών

ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ για ιστορίες ανάμνησης που έχουν ως έναυσμά τους ενθυμήματα από οικείους νεκρούς ή, γενικότερα, για ιστορίες ελεγειακές που αφορούν τη μοίρα ανθρώπων και ζώων. […]

Η ερήμωση και το ξερίζωμα περνούν ως αισθήσεις ψυχικές σε όλα σχεδόν τα διηγήματα του «Θησαυρού των αηδονιών». Ο παιδικός παράδεισος των αγροικιών στα πέριξ του προπολεμικού Πύργου, που καταστρέφεται με τον πόλεμο του ’40 και την παρουσία των Ιταλών («Η δεκαοχτούρα»), η γλυκόπικρη ανάμνηση της πρωτοχρονιάς στη Θεσσαλονίκη στις αρχές της δεκαετίας του ’50 [...]. Κυρίως όμως το τελευταίο τμήμα του βιβλίου, όπου ο Παπαδημητρακόπουλος έχει μαζέψει κάτω από τον τίτλο «Παιδαριώδεις ιστορίες» πέντε σύντομα πεζά, των δύο ή δυόμισι το πολύ σελίδων, στο σύνολό τους σχετικά με ζώα. Τουλάχιστον σε τρία από αυτά, «Ο χοίρος», «Το σκυλί» και «Το μουλάρι», και παρά την εξαιρετική τους συντομία, τα ζώα δεν αποτελούν απλές συμπληρώσεις της ανθρώπινης παρουσίας αλλά πρόσωπα στην κυριολεξία [...]. Με το θάνατο και τη ζωή τους να μετράνε σαν θάνατος και ζωή ανθρώπων και όχι ζώων. Η σπαρακτική οξύτητα, η αίσθηση της απώλειας και της ορφάνιας που υπάρχει σ’ αυτά τα λιλιπούτεια πεζά –κτερίσματα κι αυτά με μια έννοια– νομίζω πως είναι δοσμένη απαράμιλλα.

Αλέξης Ζήρας, «Σύγχρονα κτερίσματα», περ. Διαβάζω, τχ. 505, Μάρτιος 2010, σ. 34-35.