Παγκόσμια ανισότητα

Ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα που ανέδειξε η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 ήταν η διεύρυνση της οικονομικής ανισότητας τις τελευταίες δεκαετίες, τόσο στις αναπτυσσόμενες όσο και στις ανεπτυγμένες χώρες. Σε αντιδιαστολή, την ίδια περίοδο η οικονομική ανισότητα μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών μάλλον άρχισε να μειώνεται - κυρίως λόγω της θεαματικής ανάπτυξης της Κίνας και της Ινδίας. Το όλο φαινόμενο απασχολεί επίμονα τον δημόσιο διάλογο, σε εθνικό αλλά και διεθνές επίπεδο. Κι αυτό γιατί, πέρα από το καίριο ζήτημα της δίκαιης κατανομής των καρπών της ανάπτυξης, η όξυνση της ανισότητας συνδέεται ευθέως με τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις σε κάθε χώρα, αλλά και με τις μορφές που θα πάρει η υπερεθνική συνεργασία στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Ο Branko Milanovic, ένας από τους σημαντικότερους διεθνώς οικονομολόγους σε θέματα ανισότητας, υποστηρίζει ότι το φαινόμενο εμφανίζεται κυκλικά κι ότι το επηρεάζουν καθοριστικά οι πόλεμοι, οι πανδημίες, οι μεγάλες και απότομες τεχνολογικές αλλαγές, η πρόσβαση στην εκπαίδευση και οι πολιτικές αναδιανομής του εισοδήματος σε κάθε χώρα. Tην όξυνση της οικονομικής ανισότητας στο εσωτερικό των Δυτικών χωρών o Milanovic την αποδίδει στις ραγδαίες τεχνολογικές αλλαγές των τελευταίων δεκαετιών και θεωρεί ότι οφείλουμε να την αναχαιτίσουμε γιατί, μεταξύ άλλων, εκτρέφει πολιτικοκοινωνικές συμπεριφορές όπως η πλουτοκρατία στις Ηνωμένες Πολιτείες και ο εθνοφυλετικός λαϊκισμός στην Ευρώπη. Το βιβλίο περιγράφει πώς φτάσαμε εδώ, προς τα πού πηγαίνουμε και τι μπορούμε να κάνουμε για να αλλάξουμε πορεία. Η "Παγκόσμια ανισότητα" τιμήθηκε με τα βραβεία Bruno Kreisky (2016) του Ινστιτούτου Karl Renner και Hans Matthofer (2018) του Ιδρύματος Friedrich Ebert, και ήταν μεταξύ των καλύτερων βιβλίων της χρονιάς (2016) της εφημερίδας Financial Times και του περιοδικού The Economist.