Τα μυστικά της πριγκίπισσας του Καντινιάν

Το οδυνηρό πέρασμα, από τη νεότητα στην περίοδο της ωριμότητας, στη ζωή μιας γυναίκας που έχει κοσμήσει όλα τα σαλόνια της καλής κοινωνίας του Παρισιού και έχει κουραστεί από τις ανόητες και κολακευτικές εκδηλώσεις λατρείας, είναι το σκηνικό στο οποίο αναπτύσσει την ιστορία της Ντιάνας ντε Μωφρινιέζ, της πριγκίπισσας του Καντινιάν, ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ. Πρόκειται για μια γυναίκα που, στη ζωή της, τίποτε δεν έχει συγκλονίσει την ψυχή της, και οποιαδήποτε συγκίνηση είχε γνωρίσει ήταν μόνο επιφανειακή. Δίχως να έχει νιώσει το πάθος του αληθινού έρωτα, το πάθος που για τον συγγραφέα είναι η κινητήρια δύναμη της ζωής κάθε ανθρώπου ξεχωριστά, στα τριάντα έξι της χρόνια και παρά τις επιδιώξεις της, ο συμπαγής συναισθηματικός της κόσμος ραγίζει και η ζωή της αλλάξει ριζικά. Οι δύο νουβέλες -"Τα μυστικά της πριγκίπισσας του Καντινιάν", και "Το μήνυμα"- είναι δύο χαρακτηριστικά δείγματα του κόσμου του Μπαλζάκ, όπου μέσα από τον κάθε χαρακτήρα των ιστοριών του αποκαλύπτεται μία διαφορετική "τραγική" ίσως, μα σίγουρα φιλοσοφική πλευρά της ανθρώπινης ψυχής.