Το τρίγραμμο. Σύστημα μουσικής σημειογραφίας

Το παρόν εγχειρίδιο αποτελεί την πρόταση του Φιλάρετου Αμαραντίδη για βελτίωση εν γένει του συστήματος της υπάρχουσας δυτικής μουσικής σημειογραφίας. Ήδη από το 2009 είχε συλλάβει την ιδέα του τριγράμμου, ως αντικατάσταση του πενταγράμμου. Στη διάρκεια της παραμονής του στις ΗΠΑ ενισχύθηκε η πεποίθησή του ότι το πενταγραμμικό σύστημα είναι υπερβολικά περίπλοκο, σε βαθμό να αποσπά την προσοχή από τη μουσική καθεαυτή, όπως επίσης ότι εκπροσωπεί την προψηφιακή εποχή, φυσικά με όλα όσα συνεπάγονται, και γι αυτό θα πρέπει να εκσυγχρονιστεί. Αυτό το οποίο τον ενδιέφερε ήταν η απλότητα, μέσα από το μινιμαλισμό, τη λιτότητα και την ακρίβεια στη γραφή, που σαν αποτέλεσμα έχουν την αμεσότητα στη σύλληψη του μουσικού μηνύματος από το μουσικό/αναγνώστη.

Παραθέτω τα «πλεονεκτήματα του τριγράμμου», όπως ο ίδιος τα διατύπωσε: • Είναι εξαιρετικά απλό στην εκμάθησή του. Χρειάζονται από έξι έως δέκα ώρες για να τελειοποιηθεί κάποιος στην ανάγνωση του τριγράμμου. • Καταργείται η έννοια του κλειδιού όπως τη γνωρίζουμε ως τώρα. Οι νότες έχουν σταθερή θέση. • Είναι λιτό, με αποτέλεσμα να είναι γρήγορη η γραφή σε αυτό και εύκολη η ανάγνωσή του. • Καταργούνται οι πολλές βοηθητικές γραμμές. Μία νότα που θα γραφόταν πχ με δέκα βοηθητικές γραμμές έχει τη θέση της πάνω στο σύστημα, χωρίς να χρειάζεται περίπλοκους υπολογισμούς. • Τα «όργανα μεταφοράς» γράφονται όπως όλα τα υπόλοιπα όργανα. • Έχει μοντέρνα εμφάνιση. • Μπορεί να μεταγραφεί σε σύστημα Μπράιγ και να αναγνωστεί πολύ ευκολότερα. Ο Φιλάρετος υποστήριζε ότι πολλοί μουσικοί, ιδιαίτερα των ηλεκτρικών οργάνων (κιθάρα, μπάσο κλπ) επιλέγουν να μαθαίνουν να διαβάζουν ταμπλατούρες επειδή βρίσκουν το πενταγραμμικό σύστημα ιδιαίτερα περίπλοκο. Θεωρούσε πως το τρίγραμμο είναι το ιδανικό «πάντρεμα» της ταμπλατούρας με το πεντάγραμμο. Χαρακτηριστικά μου είχε πει: «Η μουσική δεν πρέπει να είναι η τέχνη του γραψίματος (σημειογραφίας)», εννοώντας πως το σύστημα θα πρέπει να είναι απλό, ώστε όσο περισσότεροι μουσικοί γίνεται να είναι σε θέση να γράφουν και να διαβάζουν, για να μπορούν να εκφραστούν.